Vocaal ensemble incensum
artistieke leiding: Jonas Van den Spiegel
 

De zangers van het vocaal ensemble incensum, Latijn voor “wierook”, delen een passie voor het zingen die voor elk van hen ooit aangestoken werd door wijlen kanunnik Michaël Ghijs (1933 - 2008), stichter en bezieler van het Aalsterse knapen- en mannenkoor Schola Cantorum Cantate Domino. Zij waren allen destijds lid van dit gerenommeerde collegekoor en lieten zich bij de oprichting van incensum in 2013 inspireren door de symboliek die het woord in zich draagt: zoals wierook onvermoed geuren tevoorschijn tovert uit opstijgende rook, zo vertaalt samenzang zich in een bijzondere combinatie van ten hemel klimmende klanken.

In zijn repertoirekeuze en projectwerking tracht incensum gestalte te  geven aan het spirituele en sociale aspect van de muziek, wat vaak resulteert in concerten die de sterke tijden van het liturgisch jaar volgen. Het ensemble wordt daarnaast ook regelmatig gevraagd voor de opluistering van religieuze en burgerlijke plechtigheden.

 Zo was incensum in het eerste decennium van zijn bestaan meermaals te gast in de Brusselse Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal, in het kader van allerlei herdenkingsplechtigheden. Zo luisterde het regelmatig de liturgie van Pasen en Kerstmis op in eigen streek, en zo leverde het een aantal keren een bijdrage aan initiatieven als Wereldlichtjesdag en Réveil. Zo bracht incensum troost tijdens kerkelijke uitvaarten en zorgde het voor een feestelijke toets bij events in het Gentse stadhuis, in verscheidene Aalsterse kerken of op de Antwerpse Boekenbeurs.

Het ensemble put voornamelijk, maar geenszins uitsluitend, uit de rijke literatuur van de polyfonie uit de renaissance en de vroegbarok. Eigen concertprojecten krijgen meestal een thematische rode draad mee en worden meestal opgezet in samenwerking met bevriende musici. Een lange reeks concerten passeerden de revue.

Een greep eruit: In manus tuas, muziek voor het paastriduüm (in 2013 en 2.0-versie in 2023), Pastyme with good companye, een luchtig programma met Engelse Tudormuziek (2015), Pro defunctis, met Spaanse en Franco-Vlaamse polyfonie uit het dodenofficie en de dodenmis (2018, 2019 en 2021), Alpha et Omega, een muzikale reflectie over de (on)eindigheid van het leven (2019 en 2022), Potesne somniare?, een gevarieerd programma tijdens een aperitiefconcert en op Open Monumentendag (2021), Evensong, geënt op de anglicaanse vesperdienst (2022), Ye sacred Muses, afsluiter van incensums tienjarig jubileum en integraal in het teken van William Byrd, de Engelse ‘father of musick’ (2023). Waardevolle samenwerkingen vonden plaats met mensen uit verschillende disciplines. Wederom een greep. In 2014 ontmoette incensum theatermaker Jelle De Grauwe en had een inbreng in diens productie Daar. Peter Thomas, Daniel David, Koenraad Verstichel, Frederik Van Rampelberg en Sanderijn Demuynck beroerden de toetsen van orgel of klavecimbel, en Nathalie Fransen en Wido Uvin de snaren van luit of gitaar. De trio’s Troiselles en Aquil’AlterA brachten intermezzi op dwarsfluit-klarinet-gitaar en op blokfluit. Classicus-vertaler-woordkunstenaar Patrick Lateur zorgde voor een poëtische afwerking van Evensong en het Leuvense mannenkoor Terpander was qua stijl en bezetting aan incensum complementair tijdens het gezamenlijk kerstproject Det är en ros utsprungen.

In zijn eerste decennium stelde incensum niet alleen zijn cd INCENSUM | A Cappella voor, het ensemble herdacht ook regelmatig zijn inspirator Michaël Ghijs, onder meer tijdens een herdenkingsconcert in 2018 en een groots jubileumconcert Cantate Domino & Friends in 2019. Datzelfde jaar trad incensum ook voor het eerst buiten de landsgrenzen op, tijdens een concerttournee in Zuid-Afrika, het resultaat van jarenlange vriendschaps-banden aldaar.

 Na een gevuld jubileumjaar dook incensum in 2024 met enthousiasme zijn tweede decennium in en ging aan de slag voor een compleet nieuw concertprogramma, dat de titel O doulx regard meekreeg. Waar het ensemble voorheen zijn toevlucht voornamelijk zocht in het religieus muziekrepertoire, vormt wereldlijke muziek de rode draad doorheen dit programma, met een focus op enkele Franse en Spaanse zestiende-eeuwers die elk hun specifieke sporen hebben nagelaten in de westerse muziekgeschiedenis.

Incensum sluit 2024 af met een kerstconcert in de Sint-Antoniuskerk van Aalst, samen met het Oost-Vlaams Kamerorkest en zorgt voor de muzikale invulling van de kerstnachtviering op 24 december in de dekenale Sint-Gertrudiskerk van Wetteren.